Istota IB
CAS
‘…if you believe in something, you must not just think or talk or write, but you must act.’
Peterson**
Wraz z TOK i Extended Essay, CAS jest tym, co decyduje o oryginalności matury międzynarodowej. Zadania jakie uczniowie mają do spełnienia, wykraczają poza to, czego zwyczajowo wymaga się od nich w szkole. CAS to wszechstronny rozwój osobowości poprzez: Creativity (zainteresowania artystyczne), Activity (rozwój fizyczny) i Service (aktywność społeczną i wolontariat).
Według założeń programu IB, CAS ma stworzyć przeciwwagę do nauki akademickiej, tak aby młody człowiek mógł doskonalić się również w pozaszkolnych umiejętnościach. Największe znaczenie ma bezpośredni kontakt z innymi ludźmi i rozwój własnej osobowości. Doświadczenia zdobyte w ramach CAS mają rozbudzać większą ciekawość świata, kształtować umiejętność pracy w grupie, uczyć samodzielności, obowiązkowości i niezależności w podejmowaniu decyzji oraz tolerancji dla inności.
Warunkiem otrzymania dyplomu jest uczestnictwo w programie CAS, w którym uczeń powinien poświęcić średnio 3 godziny w tygodniu, czyli realizować systematycznie: Creativity, Activity & Service; oraz prowadzić regularny zapis swoich doświadczeń i refleksji, odczuć i nowych umiejętności wyniesionych z CAS.
Główną ideą CAS jest zapewnienie uczniom satysfakcjonujących doświadczeń, a nie dokładanie obowiązków do i tak wymagającego programu nauki.**
Creativity– twórcze działania, mające konkretny cel lub założenie. Składają się na to wszelkiego rodzaju aktywności rozwijające wrażliwość na sztukę i piękno (np. kółko teatralne, nauka fotografii); zarówno uczestnictwo w rozmaitych przedsięwzięciach, jak i ich organizowanie. Np. jeśli uczeń gra na jakimś instrumencie, może nauczyć się grać jakąś szczególnie trudną kompozycję, skomponować coś sam, lub zorganizować koncert dla dzieci w przedszkolu promując w ten sposób muzykę.Sposobów wyrażania swojej kreatywności jest nieskończenie wiele;może to być sztuka wizualna, teatr, projektowanie, pisanie, tworzenie filmów, sztuka kulinarna itd.!
**
Activity – rozwój fizyczny, pozwalający znaleźć w sporcie wytchnienie od codziennych obowiązków. Może to być np. nauka nurkowania lub kurs ratownika( jeśli ktoś już umie pływać); squash, zajęcia fitness,taniec, bycie trenerem; cokolwiek co będzie stanowiło wyzwanie, będzie wymagało planowania i inicjowania nowych działań. Warto podkreślić, że szczególnie wysoko ceni się tu działania przekraczające charakter wyłącznie sportowy; dobrze, gdy są one ściśle sprzężone z wysiłkiem organizacyjnym czy pracą na rzecz wspólnoty.
**
Service - wspieranie postaw prospołecznych i niesienie pomocy, zarówno w najbliższym otoczeniu, jak i na większą skalę. Istotne jest,aby to co robimy miało znaczenie dla innych. A najistotniejsze jest, żeby pomagając innym, nauczyć się czegoś o sobie, zdobyć nowe doświadczenia i umiejętności niezbędne do funkcjonowania w społeczeństwie obywatelskim, nie otrzymując za to żadnych korzyści finansowych. Może to być praca w wolontariacie, pomoc w nauce osobom słabszym lub młodszym, zwiększanie świadomości innych ludzi dotyczącej problemów społecznych np. poprzez happeningi, projekcje filmów, czy też działalność w ramach np. Amnesty International.
**
Cele
Celem CAS-u jest uwrażliwienie uczniów na problemy współczesnego świata i wyrobienie prospołecznej postawy, docenienie potencjału ludzkiego umysłu i ducha, a także równowagi w rozwoju fizycznym i duchowym młodego człowieka. Duży nacisk kładzie się na odpowiedzialność, samodzielność i kreatywność, oraz wysoki stopień samoświadomości. Działania podjęte w ramach CAS mają pomóc wypracować postawę
cechującą się szacunkiem wobec innych, tolerancją, zrozumieniem i akceptacją innych
tradycji i przekonań.
Uczniowie powinni zrealizować co najmniej jeden projekt grupowy, który pozwoli połączyć przynajmniej dwa elementy CAS-u w spójną całość,i który będzie trwał co najmniej miesiąc; tzn., że jednorazowy udział w jakimś przedsięwzięciu nie może być liczony jako CAS project, chyba, że organizacja, przygotowania i wykonanie danego projektu wymagały od uczniów poświęcenia dużej ilości czasu. Naturalnie uczniowie powinni zachować równowagę pomiędzy trzema elementami CAS-u.
Program IB zakłada, że uczeń podejmując różnorakie działania w ramach CAS:- jest bardziej świadomy swoich mocnych i słabych stron,
- podejmuje nowe wyzwania i uczy się nowych rzeczy,
- planuje i inicjuje różne przedsięwzięcia,
- wykazuje zaangażowanie i wytrwałość,
- umie współpracować z innymi,
- angażuje się w sprawy istotne dla ogółu ludzkości,
- bierze pod uwagę etyczne aspekty swoich działań.
Działania podjęte przez uczniów w ramach CAS mają pokazywać, że te siedem punktów (Learning outcomes) zostało zrealizowane. Niektóre mogą pojawiać się wiele razy, w różnych projektach, ale do zaliczenia programu wymagane jest aby każdy pojawił się chociaż raz.
Uczniowie mają również zrealizować co najmniej jeden CAS Projekt, trwający minimum miesiąc, który pozwoli im nabyć umiejętności pracy w grupie, rozwiązywania konfliktów, wykazywania inicjatywy i podejmowania decyzji.**
Dokumentacja i autorefleksja związane z projektem.
Uczniowie mają obowiązek dokumentować działania podjęte w ramach CAS-u, kładąc szczególny nacisk na własne refleksje i odczucia dotyczące danych doświadczeń i to czego się nauczyli dzięki tym doświadczeniom. Dokumentacja może przyjmować różnorakie formy, np. blog, pamiętnik, nagrania audio, prezentacje komputerowe itd.; długość powinna odzwierciedlać długość danego projektu. W samoocenie i refleksji uczniowie mają wykazać, że zrealizowali Learning Outcomes, pisząc o tym co zaobserwowali, jak się czuli, czego ich to nauczyło, co pozwoliło odkryć w sobie, jaką wartość miał dany projekt dla nich i jaką miał lub mógłby mieć dla innych. Dokumentacja ta jest wyrywkowo sprawdzana przez regionalne biura IB.
Oprócz samooceny uczniowskiej, do zaliczenia programu niezbędna jest również ewaluacja dokonana przez szkołę, czyli opiekunów poszczególnych projektów i koordynatora CAS, z którymi to uczniowie regularnie konsultują się w czasie trwania programu IB. Niezaliczenie CAS-u może spowodować nieotrzymanie dyplomu, CAS stanowi bowiem integralną część programu IB.
